Nie ma chyba w Polsce uczelni, która nie posiadałaby organu reprezentującego studentów. Niekiedy nazywa się on „Prezydium Samorządu Studentów”, czasami „Parlament Studentów”, a równie często po prostu „Samorząd Studentów”. Nazwa nie ma znaczenia. Zawsze chodzi o grupę osób, których zadaniem jest dbanie o sprawy związane z komfortem studiowania. Postawmy sobie jednak pytanie: czym tak naprawdę jest samorząd studentów i jakimi sprawami się on zajmuje?
| Czy samorząd studentów posiada swój własny budżet? Tak, posiada! Budżet samorządtu studentów pochodzi ze środków finansowych, które zapewnia uczelnia. |
Każdy samorząd studentów działa w Polsce w oparciu o Ustawę z dnia 27 lipca 2005 r. Prawa o szkolnictwie wyższym. Dokument ten wymienia samorząd studencki jako ciało, w skład którego wchodzą wszyscy studenci danej uczelni. Wiele osób błędnie interpretuje kompetencje samorządu, myląc je z tym, co widziało podczas nauki w poprzednich latach. W porównaniu z liceum czy szkołą podstawową, członkowie samorządu skupiają w swoich rękach potężny oręż.
Przede wszystkim, samorządowcy mają realny wpływ na regulamin studiów. Każda jego zmiana musi być przez nich zaakceptowana. Co prawda, Senat uczelni może odrzucić ich sprzeciw większością 2/3 głosów statutowego składu. Niemniej, nie zawsze musi być to prosta sprawa.
Studenci mają ponadto pewien wpływ na kwestie związane z jakością kształcenia. Co prawda, w tym przypadku kompetencje samorządu są ograniczone tylko do opiniowania planów studiów, a i opinia nie musi być wiążąca dla władz wydziału czy uczelni. Jednak sam głos studentów w sprawie dalszego rozwoju edukacyjnego musi zostać wypowiedziany.
| Jak wysoki jest budżet samorządu? To zależy od stanu finansowego całej uczelni, od jej wielkości, liczby studiujących tam osób. Każdy samorząd posiada od kilkudziesięciu tysięcy do kilkuset tysięcy złotych na swoją działalność. |
Bardzo ważną rolę odgrywa samorząd podczas podziału środków pieniężnych. Z budżetu państwa pochodzą fundusze na różnego typu stypendia czy zapomogi. Podział tych dofinansowań zawsze dokonywany jest przez rektora, ale w porozumieniu z samorządem studentów. Nie chodzi tu jednak tylko o konsultacje rektora z samorządem, ale o zgodę prezydium na taki, a nie inny podział środków.
Ważnym elementem działalność studenckich samorządów są organizowane przez nie imprezy okolicznościowe. Do najgłośniejszych z nich należą bez wątpienia różnego typu juwenalia. Te najbardziej rozpoznawalne to Ursynalia, organizowane między innymi przez Samorząd Studentów SGGW w Warszawie, oraz Kortowiada tworzona przez Radę Uczelnianą Samorządu Studenckiego UWM w Olsztynie. Na te imprezy zjeżdżają muzycy nie tylko z Polski, ale także z całego świata. Niemniej, Akademia Marynarki Wojennej nie musi patrzeć w ich kierunku z zazdrością. Wraz z Akademią Morską w Gdyni możemy poszczycić się Gdyńskim Festiwalem Kultury Studenckiej Delfinalia.
| Czy studenci w samorządzie pobierają pensje za swoją pracę? Nie, gdyż praca w samorządzie jest pracą społeczną i ma na celu rozwijanie zdolności i umiejętności studenta. |
Praca w samorządzie może być bardzo ważnym, życiowym doświadczeniem . Pozwala dojrzeć i nauczyć się brania odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Towarzyszy jej świadomość, że reprezentuje się interesy wszystkich uczących się osób. Przy okazji poznaje się też panujący w Polsce system prawny, a przede wszystkim prawo o szkolnictwie wyższym i zasady pomocy materialnej. Zdobywa się przez to świadomość co do swoich praw i obowiązków. Działalność w samorządzie uczy solidarności oraz pracy zespołowej. Otwiera ona też perspektywę poznania osób, których normalnie nie mielibyśmy szans spotkać. Studenci w samorządzie nabywają ponadto wiedzę co do organizacji różnego rodzaju przedsięwzięcia, konferencji, czy imprez.
Każdy z samorządów w Polsce zrzeszony jest w Parlamencie Studentów Rzeczypospolitej Polskiej. Organ ten reprezentuje wszystkich studentów w naszym kraju. W skład PSRP wchodzą różnego rodzaju komisje branżowe. Nasza uczelnia zrzeszona jest m.in. w Forum Uczelni Technicznych oraz Komisji Uczelni Mundurowych. We władzach tej drugiej zasiada studentka AMW, która jest Sekretarzem Komisji Uczelni Mundurowych PSRP. Warto również odnotować, że Akademia ma swojego członka w Radzie Studentów PSRP. Ponadto, z naszej uczelni wywodzą się także eksperci Polskiej Komisji Akredytacyjnej ds. studentów.
| Na co idą pieniądze samorządu studentów? Przede wszystkim na działalność studencką. To z tych pieniędzy organizowane są np. otrzęsiny, juwenalia, imprezy tematyczne czy też bale studentów. To jednak nie wszystko. Pieniądze przeznaczane są też na działalność kół naukowych. |
Działalność w samorządzie studenckim rozwija wiele umiejętność oraz poszerza horyzonty. Pomaga to w gromadzeniu intelektualnego kapitału niezbędnego do startu w dorosłe życie. Szczególnie ważne jest to dziś, kiedy absolwentów uczelni wyższych jest coraz więcej, a ich dyplomy znaczną coraz mniej. Samo ukończenie studiów nie gwarantuje już pewnej i godziwej pracy. Nie ma co obrażać się na rzeczywistość, ale trzeba umieć się w niej odnaleźć. Praca w samorządzie pozwala rozwijać kompetencje miękkie, które w przyszłości mogą zdecydować o lepszej posadzie. Może to, czego tutaj się nauczymy, będzie tą przysłowiową „wisienką na torcie”, która pozwoli nam zabłysnąć podczas rozmowy kwalifikacyjnej. A może ktoś z nas wymyśli świetny pomysł na własny biznes i wypełni rynkową próżnię? Wszystko jest możliwe. Najważniejsza jest pasja – tylko ci, którzy ją posiadają, są w stanie odnieść prawdziwy sukces.
Dawid Trudziński
Akademia Marynarki Wojennej
Stosunki międzynarodowe